Μπογιάρντο, Ματέο Μαρία

(Mateo Maria Boiardo, Σκαντιάνο 1441 – Ρέτζο Εμίλια 1494). Ιταλός ποιητής. Πέρασε τη νεότητά του στην αυλή της Φεράρας και από το 1471-1480 ήταν στην υπηρεσία του οίκου Ντ’ Έστε. Αργότερα έγινε αξιωματικός του δούκα της Μοντένα και το 1487 του Ρέτζο, για τους οποίους εκτέλεσε διάφορες διπλωματικές αποστολές. Ανατράφηκε από το θείο του, ουμανιστή ποιητή Τίτο Βεσπασιανό Στρότσι και άρχισε με μεταφράσεις από τα λατινικά (Κορνήλιος Νέπως, Απουλήιος) και από τα ελληνικά (Ξενοφών, Ηρόδοτος, Λουκιανός). Έγραψε στα λατινικά εγκωμιαστικά ποιήματα για την οικογένεια Ντ’ Έστε, μικρά βουκολικά και επιγράμματα. Στα ιταλικά, ο Μ. έγραψε μια συλλογή ποιημάτων με τον τίτλο Τα τρία βιβλία του έρωτα, και το ιπποτικό ποίημα Ο ερωτευμένος Ορλάνδος, που είναι και το αριστούργημά του. Στο Aσματολόγιο τραγουδά τον έρωτά του για την Αντωνία Καπράρα (1469-1471)· παρά την επίδραση του Πετράρχη, η συλλογή αυτή παραμένει ένα πολύ προσωπικό παράδειγμα για το ποιητικό γούστο του 15ου αι. Το πρώτο και το δεύτερο μέρος του Ερωτευμένου Ορλάνδου κυκλοφόρησαν το 1482, ενώ το τρίτο μέρος, που διακόπηκε στο 9o άσμα, δεν τελείωσε ποτέ. Στο έργο αυτό (από το οποίο ο Αριόστο θα πάρει το θέμα για τον Μαινόμενο Ρολάνδο του), αναμειγνύει ελεύθερα το επικό στοιχείο του Κύκλου του Καρλομάγνου με το ερωτικό και μυθικό στοιχείο του Κύκλου της Βρετάνης. Το έργο αυτό, γραμμένο σε γλώσσα άμεση και χωρίς περιστροφές, ξαναγράφτηκε πολλές φορές κατά την Αναγέννηση, αλλά μόνο από το 19o αι. εκτιμήθηκε η πραγματική αξία του. Μπογιάρντο Ματέο Μαρία: μικρογραφία από βενετσιάνικη έκδοση του 1521 του ιπποτικού ποιήματος του «Ο ερωτευμένος Ρολάνδος». Προσωπογραφία του Ιταλού ποιητή Ματέο Μαρία Μπογιάρντο (1441-1494).